[ S C R O L L D O W N F O R D U T C H ]
Billions of hours in unpaid care work keep the economy going, but are not integrated into our current economic model. Even though care is a fundamental need that helps to connect people and ensure reciprocity.
We care for our loved ones, our family, the sick, and take care of domestic work and nature. Taking care, providing and giving care – both paid and unpaid – is about fundamental human needs, social connection and reciprocity. By acknowledging our connection to each other and our natural environment, we also automatically acknowledge the pivotal position of care in our human existence.
A healthy urban economy
Care is the foundation of our society, and of our economy. Economics refers to the system we put in place to provide for one another’s wants and needs, in the interconnected realms of the household, the community, the market and the state. In an economy that serves the wellbeing of people and planet, it is crucial that these spheres collaborate on the basis of mutual trust. This means that care must take centre-stage the design of our economy (read this Commons Network report about caring, in Dutch).
‘The economy is the way we provide for one another’s wants and needs. Is not something given, it is us, and we have the power to produce and provide things to one another in a way that heals injustices, empowers individuals, and regenerates our natural world.’ – The Wellbeing Alliance
Unseen care-givers
Care needs time and flexibility. Which is why much of our care work takes place inside households and the community. This is known as the domain of the caring neighbours’ economy or the caring economy. The English term care encompasses much more than the Dutch concept of zorg: care refers to giving care, taking care of, being careful, taking responsibility, looking after and caring about something or someone.
Family care, cooking, cleaning, grocery shopping, collecting the kids from school, volunteering: it is still women taking on the bulk of the unpaid, informal care work in households and communities. In the Netherlands too, for decades, women were positioned to take care of the home, in the margins of the wider economy.
Those billions of hours in unpaid care work remain invisible in our current economic modelling. They do not count towards the gross domestic product (GDP) as the current measure for growth and productivity. But without care there wouldn’t be an economy: this invisible labour constitutes the foundation of our (family) life and our economy. Markets, geared towards productivity and efficiency, could not exist without these caregivers.
The caring economy is not about chasing productivity. It is reproductive. Instead of exploiting the planet, animals and people, the caring economy is about improving the wellbeing of people and the environment, in a healing, regenerative way. It’s about an ethic of non-exploitation.
Women speaking up
In recent years, we have witnessed the emergence of many alternatives and radical thought about how we might reshape our economy and society. Women have been taking on a prominent role in this intellectual revolution making short work of standard linear economic views. They are picturing an economic model that puts people and planet first, in which GDP growth is a means and not an end and which has room for values that cannot be expressed in monetary terms.
Examples of these new schools of thought are Doughnut Economics, the Wellbeing Economy and Degrowth. They build on concepts that have been around for years and that are increasingly pushing back against dominant economic thought – including feminist economics, ecological economics and social solidarity economics. They all emphasise a shift towards an economy and a society in which the caring economy is given the space and the means to flourish. Together, they offer a paradigm which is much more in tune with the current reality and an inclusive, sustainable future for all.
A caring Amsterdam economy
Amsterdam is a frontrunner in the new economic school of thought: the city council has embraced Kate Raworth’s Doughnut Economics and a wide array of organisations and residents founded the Amsterdam Donut Coalition. This offers great opportunities for a circular economy. But this is about more than the ecological side of the donut; it is the foundation for the social side. If the city wants to build an urban economy that serves the wellbeing of all Amsterdammers, it must actively support and promote the caring economy, the commons in particular.
Central to commons thinking is the concept that people should have a say in that which is essential to a decent standard of living. In the commons, it is the people who manage basic resources: food, energy, water, data, culture, public space, nature, knowledge, information, care.
Society shows the way: citizens and commons
Amsterdam has scores of active residents united in neighbourhood networks and community initiatives. They put into practice an organisational model for caring, democratic communities that we call a ‘commons’. The commons comprises a segment of our society and economy where a community autonomously manages a shared resource with little interference from the market or the state. Examples are food cooperatives, city farms, informal care networks, but also things like Wikipedia. A wide range of commons constitutes and enriches the caring economy. Here, care for people and the environment merges with reciprocity and the intrinsic need to connect.
The commons offer crucial building blocks for a fundamentally different urban economy for Amsterdam. And only if we are prepared to alter policy approaches, will we be able to follow the transition paths that residents are already plotting. The national government won’t be taking the lead in this: neoliberal concepts are (still) too deeply enshrined in that arena. This is up to the cities.
The care revolution
In an upcoming blog we will delve deeper into what Amsterdam’s caring economy looks like in practice. We will also look at two policy plans for the city of Amsterdam: a cooperative incubator and the public-civil collaboration directive. We believe in Amsterdam and Amsterdammers as the trailblazers of a care revolution in the economy, in politics, in society. These coming weeks, we hope to show you why.
This blog is part of series about caring, in collaboration with the Municipality of Amsterdam, specifically the Fearless City Programme, which hosts the online Cities For Change Forum, where we will present our findings.
[ N E D E R L A N D S ]
Miljarden uren zorgwerk houden de economie draaiende, maar tellen niet mee in ons huidige economische model. En dat terwijl zorg een fundamentele basisbehoefte is, verbinding en wederkerigheid geeft.
We zorgen voor onze naasten, voor onze familie, voor zieken, voor het huishouden en voor de natuur. Zorg dragen, zorg geven en ontvangen – betaald en onbetaald – gaat over fundamentele menselijke behoeften, sociale verbinding en wederkerigheid. Door onze verbondenheid met elkaar en met onze natuurlijke leefomgeving te erkennen, erkennen we meteen hoe wezenlijk zorg is in ons menselijk bestaan. (lees dit recente Commons Network rapport over zorgzaamheid)
Een gezonde stadseconomie
Zorg vormt het fundament van onze samenleving, én van onze economie. Economie is het systeem dat we bedacht hebben om in elkaars behoeften en wensen te voorzien, in een samenstelsel het huishouden, de gemeenschap, markt en staat. In een economie die het welzijn van mens en planeet dient, is het cruciaal dat die gebieden samenwerken met en vanuit wederzijds vertrouwen. Dat betekent dat zorgzaamheid ook echt centraal hoort te staan in het ontwerp van onze economie.
‘The economy is the way we provide for one another’s wants and needs. Is not something given, it is us, and we have the power to produce and provide things to one another in a way that heals injustices, empowers individuals, and regenerates our natural world.’ – The Wellbeing Alliance
Onzichtbaar gemaakt werk
Zorg vraagt om tijd en flexibiliteit. Daarom gebeurt veel van onze zorg in het huishouden en de gemeenschap. Dit wordt ook wel het domein van de zorgzame bureneconomie genoemd, of caring economy. Overigens omvat het Engelse begrip care meer dan het Nederlandse begrip zorg: care verwijst naar zorgen voor en verzorgen van, en naar zorgvuldigheid, verantwoordelijkheid, zich bekommeren om en om iets of iemand geven.
Mantelzorg, koken, schoonmaken, boodschappen doen, kinderen van school halen, vrijwilligerswerk: vrouwen zijn nog steeds degenen die het overgrote deel van de onbetaalde, informele zorgarbeid in het huishouden en de gemeenschap op zich nemen. Ook in Nederland kregen vrouwen decennialang de rol om zich in de luwte van de samenleving bezig te houden met ‘het huishouden’ in plaats van met de ‘economie’.
Die miljarden uren informeel zorgwerk zijn onzichtbaar in onze huidige economische modellen. Ze tellen niet mee in het bruto binnenlands product (bbp), de huidige graadmeter voor groei en productiviteit. Maar zonder zorg geen economie: die onzichtbare arbeid vormt de basis voor ons (gezins)leven en van onze economie. De markt, gestoeld op productiviteit en efficiëntie, kan niet eens bestaan zonder deze zorgzaamheid.
De zorgzame bureneconomie doet iets anders dan productiviteit najagen; ze is reproductief. In plaats van de aarde, dieren en mensen uit te buiten, gaat het in de zorgzame economie erom het welzijn van mens en milieu te verbeteren, op een herstellende (regeneratieve) manier. Zorgzaamheid gaat over een ethiek van non-exploitatie.
Vrouwen geven tegengeluid
De afgelopen jaren zijn er veel alternatieve en radicale denkstromen bijgekomen over hoe we economie en samenleving anders kunnen vormgeven. Vooral vrouwen staan in de voorhoede van deze intellectuele revolutie die de geijkte, lineaire economische denkbeelden op de schop neemt. Ze schetsen een economisch model dat mens en planeet centraal zet, waarin de groei van het bbp een middel is en geen doel op zich, en waarin ruimte is voor waarde die zich niet in geld laat uitdrukken.
Voorbeelden van deze nieuwe denkstromen zijn de Doughnut Economics, de Wellbeing Economy en Degrowth. Veel hiervan vloeit voort uit visies die al jaren bestaan en die een steeds sterker tegengeluid bieden aan het dominante economische denken – zoals de feministische economie, de ecologische economie en de sociale-solidaire economie.
Allemaal benadrukken ze een verschuiving naar een economie en een samenleving waarin de zorgzame bureneconomie de ruimte en de middelen krijgt om te bloeien. Gezamenlijk bieden ze denkkaders die beter aansluiten bij de huidige realiteit en bij een inclusieve, duurzame toekomst voor iedereen.
Zorgzame Amsterdamse economie
Amsterdam is een voorloper in het nieuwe economisch denken: de gemeente heeft Kate Raworth’s de donuteconomie omarmd en allerlei organisaties en burgers hebben Amsterdam Donut Coalitie opgericht. Dit biedt grote kansen voor een circulaire economie. Maar het gaat om meer dan de ecologische kant van de donut; ze is fundamenteel voor het sociale. Wil de gemeente bouwen aan een stadseconomie die het welzijn van alle Amsterdammers dient, moet ze actief de zorgzame bureneconomie ondersteunen en stimuleren, en de commons daarbinnen.
Het commonsdenken gaat ervan uit dat burgers zelf iets te zeggen hebben over dat wat essentieel is voor een menswaardig leven. In commons beheren zijzelf zogeheten hulpbronnen: voedsel, energie, water, data, cultuur, publieke ruimte, natuur, kennis, informatie, zorg.
De samenleving wijst de weg: burgers en commons
Amsterdam huist talloze actieve burgers die zich verenigen in buurtnetwerken en gemeenschapsinitiatieven. Ze brengen hiermee een organisatiemodel voor zorgzame, democratische gemeenschappen in praktijk dat wij een ‘commons’ noemen. De commons is de sector van onze samenleving en economie waar een gemeenschap zorg draagt voor een gedeelde hulpbron zonder veel inmenging van de markt of staat. Voorbeelden zijn voedselcoöperatieven, stadsmoestuinen, informe zorgnetwerken, maar ook wikipedia. Al deze commonsvarianten vormen en verrijken de zorgzame bureneconomie. Hier smelt zorgzaamheid voor mensen en omgeving samen met wederkerigheid en de intrinsieke behoefte naar verbinding.
Voor een werkelijk andere stadseconomie van Amsterdam bieden de commons ons cruciale bouwstenen. En alleen als we bestuurlijk aan de knoppen draaien, kunnen we de transitiepaden die burgers al uitstippelen, daadwerkelijk bewandelen. De nationale overheid zal hierin niet het voortouw nemen: de neoliberale denkbeelden zijn daar (nog) te diep ingebed. Het zal aan de steden zijn.
Zorgzaamheidsrevolutie
In een volgend blog belichten we hoe de zorgzame Amsterdamse economie er in de praktijk uitziet. Daarna gaan we in op twee beleidspaden voor de gemeente Amsterdam: een coöperatieve incubator en de publieke-civiele samenwerkingsverordening. Wij geloven in Amsterdam en Amsterdammers als de aanjagers van een zorgzaamheidsrevolutie, binnen de economie, politiek en samenleving. De aankomende weken hopen we je te kunnen laten zien waarom.
This blog is part of series about caring, in collaboration with the Municipality of Amsterdam, specifically the Fearless City Programme, which hosts the online Cities For Change Forum, where we will present our findings.